WĄTROBA
-najwiekszy gruczoł, stanowi ok. 5% masy, zbudowany z 4 płatow, otoczony torebka łącznotk. Zawierajaca kom. Tuczne, zrąb stanowi tk. Łączna własciwa dzieląca ? na liczne zrazy i zraziki
F: synteza i wydzielanie żółci, wydalanie bilirubiny, synteza białek i spichrzanie, ? , unieczynienie hormonow steroidowych,sprzeganie i chemiczny rozkład toksyn, wytwarzanie somatomedyn angiotensyny
1)synteza i wydzielanie zołci
Żółć jest wydzielina o odcz. Zasadowym; zawiera:jony, wode, barwniki żółciowe, cholesterol, glukoze, immunoglobuliny, białka, enzymy lizosomalne; neutralizuje kwasna miazge pokarmowa przechodzaca do 12nicy , kwasy tłuszczowe ułatwiaja trawienie tłuszczow przez lipaze; większość kwasow zołciowych jest wchłaniana w jelicie kretym i wraca do wątroby.
2)wydalanie bilirubiny
Wytwarzanie w śledzionie z hemu(składnik hemoglobiny); w wątrobie ulega sprzężeniu z kwasem glukonowym i przechodzi do zolci a nastepnie do kału
3)glukogeneza
W wątrobie aminokwasy i lipidy SA przetwarzane na glukoze
4)synteza białek
m.in. albuminy fibrynogen protrabine
5)spichrzanie
Są magazynowane fosfolipidy glikogen Wit. A D K B12
6)sprzeganie i chemiczny rozkład toksyn
Procesy detoksykacyjne zachodzące w hepatocytach polegaja głownie na zwiekszaniu rozpuszczalności ksenobiotykoww wodzie
7)unieczynnianie hormonow steroidowych
Hormony steroidowe (kortykoidy estrogeny androgeny  ) tylko w znikomej ilości SA wydalane z moczem w niezmienionej postaci; większość wychwytywana zostaje przez wątrobę i poddawana redukcji utlenienia hydroksylacji i ?
8)wytwarzanie angiotensynogenu
Jest to glikoproteina wytwarzana tez w mozgu; pod wpływem reniny przekształca się w anioptensyne I (nietakt.) angiotensyneII  silnie podnoszaca cisnienie krwi
9)wytwarzanie somatomedyn
Hormony polipeptydowe o małej masie cząsteczkowej; synteza stymulowana jest przez somatotropine , insuline dobre odzywianie, a hamowana przez złe odż. Estrogeny; pobydzaja wytwarzanie chondrocytow na chrzastkach nasadowych oraz synteze proteoglikanow
10) niwydolnosc
Przy zakłóceniach tej funkcji; a)niwydolnosc czynnikow syntetycznych, obnizona synteza albumin powoduje obniżeni cisnienia ? krwi –obrzeki na? b)niewydolność czynnikow detoksykacyjnych, watroba traci zdolność przetwarzania odpadowych prof.\duktow metabolizmu ?; substancje toksyczne dostaja się do krwi powodując grozne zaburzenia świadomości śpiączkę

Miasz wątroby – hepatocyty stanowia , układaja się w blaszki, po oby stronach blaszki znajduja się sinusoidy-unaczynienie zatokowe
1)zrazik anatomiczny-struktura wielosciena w srodku z srodkowa na obwodzi e3-6 przestrzeni bramnozołciowych
2)gronko-owalne osia jest naczynie okołozrazikowe na obwodzie 2 zyły srodkowe i przestrzen bramnozołciowa, w zraziku można wyroznic 3 hepatocytow rozniące się ukrwieniem? Zdolnością do regeneracji, najlepsze w 1 strefie
3)zrazik wrotny molla-kształt trojkotny osia SA naczynia i przewody przestrzeni bramnozołciowej , na obwodzie 3 ż śr.

Hepatocyty: kom.wieloscienne ,25% ma 2 jadra a reszta jedno, 30-80% jest poliploidalna, jadra SA duze okrągłe i leza w srodkowej czesci, dobrze rozwinięte jaderko, kwasochłonna cytoplazma, 1000 mit. W jednej kom a peroksysomow 200, liczne diktiosomy ap Gol. Ziarna glikogenu, rozbudowana ER i RR, biegunowość budowy, zyja ok. 150 dni

Kom Borowicza-Kupffera(kom. Żerne); 15-20% om wątroby , leza wewnatzr anczyn zatokowych nie tworza blaszek, pochodza z monocytow naleza do makrofagow 1 jadrowych, fagocytuja bakterie włoknik zuzyte erytrocyty.

Lipocyty(kom. Gwieździste ITO);na 30 hep. 1 to ITO, w chorej wątrobie ich liczba wzrasta przekształcaja się w fibrocyty powoduja włóknienie, ?gromadza krople tłuszczu w których rozpuszczana jest Wit. A

Biegunowość budowy hepatocytu- zroznicowanei powierzchni hepatocytu
70%powierzchnia naczyniowa 15% powierzchnia mieczykom. 15% powierzchnia kanalikowa

Zatoka Dissego to szczelinowata przestrzen pomiedzy hapatocytem a naczyniem zatokowym wypełniona osoczem hepatocyty pokryte kosmkami
Watroba jesy dobrze unaczyniona przepływa przez nia ok. 25% obj.wyrzutowej serca(120ml/min/100g wartoby)
T.watrobowa dostarcza krew odżywcza bogata w o2 Z.wrotna krew czynnosciowa bogata w skł odzywcze. Naczynia te po wniknieciu rozgałęziają się na t i z miedzyzrazikowe- wchodza w skład tzw triady wątrobowej.  W obrebie zrazikow naczynia przechodza we wspolne naczynie włosowate typu zatokowego(sinusoidy) w nich nastepuje zmienianie obydwu rodzajow krwi naczynia zatokowe łącza się w tzw. Żż skdkowe te w zrazikowe srodkowe a w podzrazikowea dalej w wątrobowa która uchodzi do z.głównej dolnej

Warstwy sciany pochezykow; 1. błona sluzowa pokryta wysokim nabłonkiem walcowatym z mikrokosmkami wytwarza fałdy 2. błona miesniowa 3. błona surowicza f; gromadzi i zageszcza żółć
Żółć;cholesterol bilirubina kw,żółciowe, transportowana do woreczka zołciowego, niezbedna w procesie trawienia tłuszczow

TRZUSTKA
Gruczoł zew i wew wydzielniczy; cz.zew stanowi gł, mase i ma bydowe pechezykowata; czesc wew.składa się ze zgrupowan Komorek tworzących wyspy L.;wyspy tworza kom.do układu APUD kom A B PP D
Wyspa- kom A ;20% wszystkich kom a u cukrzykow do 75%
F: synteza i wydzielanie glukagonu -> zwieksza poziom cukru we krwi
Wyspa- okm B 73%kom
F:synteza i wydzielanie insuliny -> obniza poziom cukru we krwi
Kom D F;produkcja somatostatyny hamuje wudzielanie insuliny glukagonusomatotropin? Hcl, soku żołądkowego.
Kom.PP wyst w centrum F; wytwarzanie i wydzielanie polipeptydu trzystkowego produkuje hacel glikogenoliza